Soms zeg je “nee” met volle overtuiging… en een half jaar later zit je met twee baby’s onder de 18 maanden in Lahore, Pakistan, bij 45 graden, bedekt van top tot teen in katoen.
Het was niet gepland, niet logisch en absoluut niet praktisch – maar het werd één van de meest vormende avonturen van mijn leven.

𝗛𝗲𝘁 𝘃𝗲𝗿𝘁𝗿𝗲𝗸, 𝗱𝗮𝘁 𝗻𝗶𝗲𝘁 𝘇𝗼𝘂 𝗴𝗲𝗯𝗲𝘂𝗿𝗲𝗻

Toen mijn man het voorstel kreeg om naar Lahore, Pakistan, te verhuizen, was ik hoogzwanger van onze tweede dochter. Het intuïtieve antwoord was kort en krachtig: nee.

En tóch, zes maanden later stapte ik echter vol overtuiging uit het vliegtuig in Pakistan. Avontuur en naïviteit gingen daar hand in hand.

Mijn eerste gevoel? Een warme deken van vochtige hitte, palmbomen die wuifden boven toeterend verkeer, riksja’s die zich tussen geiten, schapen en fietsers wurmden en een wirwar van elektriciteitsdraden die elk moment leek te kunnen vonken.

𝗛𝗲𝘁 𝗻𝗶𝗲𝘂𝘄𝗲 𝗻𝗼𝗿𝗺𝗮𝗮𝗹

Leven in Lahore was een masterclass in aanpassen. Water kwam niet uit de kraan, maar uit grote tonnen, de moesson veranderde straten in rivieren en stroomuitval was geen incident maar een vast onderdeel van de dag. Het aggregaat draaide overuren.

Sociale regels waren anders – en ongelijkheid was zichtbaar en voelbaar. In de meeste families kregen vrouwen geen kans om te studeren of te werken, laat staan om zelfstandig keuzes te maken. Alleen in hoogopgeleide gezinnen zag je vrouwen die hun eigen pad mochten bewandelen. Emancipatie was hier een luxe, geen recht.

Als blonde vrouw ging ik nooit alleen over straat. Buitenlanders waren toen nog zeldzaam – en daardoor meteen een bezienswaardigheid. Foto’s maken, je kinderen aanraken, staren… alles hoorde erbij. Ik werd daar ontzettend ongemakkelijk van. Toch voelde ik me welkom. Pakistani zijn ongelooflijk gastvrij: tijdens Eid, het suikerfeest, kreeg je als buurvrouw, ‘jij bent onze gast’, zomaar een derde van een geslacht schaap mee naar huis. En dat schaap was even daarvoor recht voor je neus op straat geslacht. Ik heb het beleefd aanvaard….

En dan het eten: in het begin kookte ik alleen kip (met hulp van een opgestuurd Nederlands kookboek), maar langzaam proefde ik de rijke smaken van de Pakistaanse keuken. Pittig? Ja. Maar yoghurt en suiker deden wonderen. Al leer je dat pas als je mond in vuur en vlam staat…..

𝗟𝗲𝗿𝗲𝗻 𝗸𝗶𝗷𝗸𝗲𝗻 𝗲𝗻 𝗹𝘂𝗶𝘀𝘁𝗲𝗿𝗲𝗻

De taal spreken is één ding, de cultuur verstaan iets anders. Communicatie was soms letterlijk handen- en voetenwerk. Als ik iemand niet begreep, ging ik af op iemands ogen. Dat doe ik overigens nog steeds. Open en warme blik de wereld in? Dan vertrouw ik iemand en ga er mee in zee. Ik leerde zodoende het belang van non-verbale signalen, van geduld en van écht luisteren.

Ik heb ervaren, dat in Pakistan de gemeenschap altijd boven het individu komt. Dit in tegenstelling tot het Westen. Mensen zorgen in Pakistan voor elkaar – soms letterlijk met water, eten of verkoeling in de verzengende hitte. Maar ik zag ook de grenzen daarvan: niet iedereen kreeg dezelfde kansen en sociale positie bepaalde vaak je toekomst.

𝗗𝗲 𝗼𝗻𝘃𝗲𝗿𝘄𝗮𝗰𝗵𝘁𝗲 𝗹𝗲𝘀𝘀𝗲𝗻 𝘃𝗮𝗻 𝗟𝗮𝗵𝗼𝗿𝗲

Het beleven van cricketwedstrijden in overvolle stadions, curlingwedstrijden op smeltend ijs en eindeloos kleurige omslagjurken (shawar kameez) met bijpassende omslagdoeken in de winkels, restaurants en souks.

Er waren avonden met andere buitenlanders vol spelletjes en gesprekken, maar ook momenten van heimwee naar het vrije Nederland, als ik me opgesloten voelde zonder de vrijheid om zomaar even alleen op pad te gaan.

Het was een stad van uitersten: schitterende parken naast golfplaten hutten, politieke helden die van hun voetstuk vielen en een bevolking die, ondanks alles, bleef lachen, delen en gastvrij zijn.

𝗣𝗿𝗶𝗺𝗮𝗶𝗿𝗲 𝗴𝗲𝘃𝗼𝗲𝗹𝗲𝗻𝘀 𝘃𝗮𝗻 𝗺𝗲𝗻𝘀𝗲𝗻 𝘇𝗶𝗷𝗻 𝘂𝗻𝗶𝘃𝗲𝗿𝘀𝗲𝗲𝗹

Lahore was geen makkelijke tijd. Het was een wereld waarin ik me soms beperkt voelde, maar waarin ik ook ontdekte dat primaire gevoelens van mensen universeel zijn. Verdriet om overlijden, geluk bij geboorte en blijheid tijdens een huwelijk doorvoelt iedereen, waar ook ter wereld, op dezelfde manier. Dat schept verbinding, daardoor voel je dat je elkaar begrijpt.

Het leerde me, dat warmte meer is dan temperatuur. Het zit in de manier waarop buren je helpen na de geboorte van onze derde dochter, in de glimlach van iemand die je eten aanbiedt en in de vanzelfsprekendheid waarmee mensen hun huis voor je openen.

Misschien is dat wel wat ik het meest heb meegenomen: dat je overal ter wereld onder een warme deken terecht kunt komen, zelfs als die deken van katoen is en je transpireert van top tot teen.